آیا مایکروویو باعث سرطان می‌شود؟ حقایق و شایعات را جدا کنیم
مایکروویو یکی از پرکاربردترین وسایل آشپزخانه در سراسر دنیاست؛ اما در کنار محبوبیتش، همیشه یک سؤال جنجالی درباره‌اش مطرح بوده:
آیا استفاده از مایکروویو باعث سرطان می‌شود؟
برای پاسخ به این سؤال، ابتدا باید تفاوت بین «اشعه» و «تابش خطرناک» را بفهمیم، سپس سراغ یافته‌های علمی برویم. در این مقاله، با نگاهی دقیق و بدون هیجان به حقایق و شایعات رایج درباره مایکروویو می‌پردازیم.
اشعه مایکروویو چیست و چه کاری می‌کند؟
مایکروویوها از امواج الکترومغناطیسی برای حرارت دادن سریع مواد غذایی استفاده می‌کنند. این امواج باعث می‌شوند مولکول‌های آب، چربی و قند موجود در غذا به سرعت حرکت کنند و از طریق اصطکاک، غذا گرم شود.
نکته مهم اینجاست:
مایکروویو از پرتوهای یونیزه‌کننده (مانند اشعه ایکس یا گاما) استفاده نمی‌کند. یعنی توانایی شکستن DNA سلولی یا ایجاد سرطان را ندارد.
شایعه: مایکروویو غذا را «مسموم» یا «پرتو‌زده» می‌کند
برخی تصور می‌کنند که غذایی که در مایکروویو گرم می‌شود، خاصیتش از بین می‌رود یا حتی «اشعه‌دار» می‌شود. اما این باور کاملاً اشتباه است.
مایکروویو فقط غذا را با کمک گرما می‌پزد و هیچ اثری از امواج در خود غذا باقی نمی‌ماند.
در واقع، غذایی که در مایکروویو پخته می‌شود، از نظر سلامتی هیچ تفاوت منفی‌ای با غذای پخته‌شده با گاز یا فر ندارد. به شرط آن‌که از ظروف مناسب استفاده کنید.
آیا تحقیقات علمی ارتباطی بین مایکروویو و سرطان پیدا کرده‌اند؟
خیر.
سازمان‌های معتبر جهانی مانند:
- سازمان جهانی بهداشت (WHO)
- سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)
- آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC)
همگی اعلام کرده‌اند که مایکروویو در صورت استفاده صحیح و سالم بودن درب و بدنه، هیچ‌گونه خطری از نظر سرطان‌زایی ندارد.
البته اگر دستگاه قدیمی و خراب باشد و در آن خوب بسته نشود، احتمال نشت امواج وجود دارد. در این صورت، بهتر است دستگاه بررسی و تعمیر شود.
نکات ایمنی هنگام استفاده از مایکروویو
برای حفظ سلامتی، رعایت چند نکته ساده هنگام کار با مایکروویو ضروری است:
- از ظروف مناسب استفاده کنید. پلاستیک‌های نامرغوب در مایکروویو ممکن است مواد شیمیایی مضر آزاد کنند. همیشه از ظروف شیشه‌ای یا پلاستیک مخصوص مایکروویو استفاده کنید.
- درب دستگاه را بررسی کنید. درب شکسته یا بسته نشدن کامل می‌تواند باعث نشت امواج شود.
- دستگاه را بیش از حد نزدیک صورت یا بدن قرار ندهید. با اینکه مایکروویو ایمن است، فاصله مناسب همیشه بهتر است.
- غذا را به‌طور یکنواخت گرم کنید. تا از ایجاد نقاط خیلی داغ یا خیلی سرد جلوگیری شود.
باید از مایکروویو بترسیم یا نه؟
واقعیت این است که مایکروویو، در صورت استفاده صحیح و رعایت نکات ایمنی، هیچ ارتباطی با سرطان ندارد. بسیاری از شایعات درباره این دستگاه، بر اساس سوء‌برداشت از واژه «اشعه» یا اطلاعات ناقص شکل گرفته‌اند.
پس اگر از مایکروویو استفاده می‌کنید، با خیال راحت به کارتان ادامه دهید. خطر واقعی نه در اشعه، بلکه در ناآگاهی است. استفاده درست، کلید سلامت و آرامش شماست.